Για το Άκτιστο

της Μυρτώς Κωσταροπούλου, αρχιτέκτονος - διδ. Φιλοσοφίας

Το άκτιστο βιώνεται - και προσεγγίζεται αρχικώς καθώς βιώνουμε το κενό που επιτυγχάνεται δια της στέρησης, της σιωπής, της νηστείας και κατόπιν της κάθαρσης. Ο μετανάστης ή ο πρόσφυγας εγκαταλείπει εκουσίως ή ακουσίως τον τόπο του, το φορτισμένο με "υλικό μνήμης" πεδίο δράσης του, προκειμένου να μεταβεί σε έναν τόπο σύγχρονο και "άλλο", χώρο για εναπόθεση της ελπίδας του. Το πρώτο κενό εμφανίζεται ως χάσμα ανάμεσα στο προσδοκώμενο και το αναμενόμενο: η στέρηση είναι η απουσία γέφυρας ανάμεσα στις δύο όχθες της πραγματικότητας. Η συνειδητή επιλογή του κενού ως τρόπου ζωής παίρνει μορφή σιωπής και νηστείας, επειδή ο "μεταφερόμενος" έχει πλέον πιστέψει στην υπόσχεση που κρύβεται πίσω από το φαινομενικό κενό. Η κάθαρση, έπειτα, είναι η σταδιακή αποπληρωμή της προσπάθειας να απεκδυθούμε το κοινωνικό μας κάλυμμα, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει ως προς την παραχάραξη της ουσίας της ύπαρξης. "Μετά-" την κάθαρση και ως ανταμοιβή της υπομονής, έρχεται το δώρο: η φώτιση, ένα φως "άλλο" από αυτό που γνωρίζουμε, ένα φως που ενθυμούμαστε και ως εκ τούτου ανα-γνωρίζουμε και το οποίο μας αποκαλύπτει ότι ανάμεσα στις δύο όχθες της πραγματικότητας, "μεταξύ" των αντιθέτων, εκεί που η ορατή πραγματικότητα "χάσκει", διανοίγεται χρόνος και γεννιέται χώρος αληθινός, εξίσου και παράλληλα πραγματικός. Η ά-κτιστη αυτή πτυχή της πραγματικότητας έρχεται να συμπληρώσει το ψηφιδωτό της ύπαρξης που οδεύει προς την αυτοπραγμάτωσή της, εγκαθιστώντας μέσα της το τρίπτυχο Τόπος-Ετεροτοπία-Ουτοπία ως αδιαμφισβήτητο παιχνίδι της Μνήμης, η οποία υπόκειται στους νόμους και τα φυσικά όρια που θέτουν η αντίληψη και η γλώσσα.